Kinderen met autisme hebben vaak moeite om hun vrije tijd in te vullen omdat ze enerzijds niet altijd weten wat ze kunnen doen in hun vrije tijd en hierdoor steeds teruggrijpen naar bekende activiteiten zoals de I-pad, anderzijds hebben ze vaak weinig overzicht waardoor ze niet altijd weten welk speelgoed er is, hoelang ze mogen spelen, of er naast huiswerk nog wel vrije tijd is, …
Vaak ga je dan als ouder activiteiten voorstellen maar als ze al stress krijgen van ‘vrije tijd’ of wanneer hun hoofd vol zit, is een keuze maken vaak erg moeilijk.
Vrije tijd kan soms voor veel stress zorgen, een hobby of een gezelschapsspel spelen, vergt veel vaardigheden: probleemoplossende vaardigheden (b.v. hoe kan ik hulp vragen wanneer iets niet lukt), sociale vaardigheden (b.v. om de beurt spelen), emotieregulatie (b.v. wat als ik verlies), oorzaak-gevolg zien, organiseren (b.v. hoe en waar kan ik mijn knikkerbaan maken), …
Daar komt nog bij dat kinderen met autisme vaak veel rust nodig hebben na schooltijd omdat hun stressemmertje na een schooldag vaak vol zit. De I-pad is dan vaak een gemakkelijke oplossing.
Wat kan helpen om vrije tijd te stimuleren bij kinderen met autisme:
Voorspelbaarheid is heel belangrijk, ze weten heel graag wat er gaat komen en willen ook graag weten of er genoeg schermtijd is. Maak b.v. een planning op en hou rekening met de volgende vragen: WAT, WANNEER, WIE, WAAR, ERNA. B.v. Op dinsdag 17u, skaten met papa, op het skateplein tot 18u en na het avondeten is er schermtijd.
Als je een planning maakt, laat het kind de planning mee opstellen, laat ze zelf de schermtijdmomenten in de planning zetten b.v. met een stickertje. Als ouder bepaal je dan de tijd en het kind kan de verschillende momenten bepalen. Daarna kan je samen met je kind bepalen wanneer er ‘vrije tijd’ is en wat hij/zij dan kan doen? Plan daarnaast ook buitenactiviteiten in. Zorg dat ze inspraak hebben, zo is hun motivatie groter.
Bekijk ‘vrije tijd’ ook ruimer, voor een kind met autisme kan dit ook hangen, knuffelen, friemelen, naar lichtjes kijken in een snoezeltentje, … zijn. Wat voor jou als ouder ‘vrije tijd’ is, is voor een kind met autisme niet altijd zo.
Maak eventueel ook een inventaris, wat doet hij/zij al en welk speelgoed vindt hij/zij leuk. Vaak zien ze door de bomen het bos niet meer. Een lijstje met speelgoed en activiteiten kan helpen wanneer ze een leeg moment hebben. Maak hier eventueel foto’s van, dit zegt vaak meer dan woorden.
Speelgoed weg zetten en af en toe veranderen van speelgoed kan ook helpen. Het breng rust en overzicht wanneer ze niet te veel speelgoed hebben waaruit ze moeten kiezen.
Soms weten kinderen niet hoe ze moeten spelen b.v. ze bouwen een toren, maar wat kunnen ze nog bouwen, speel mee om andere mogelijkheden te ontdekken. Maak dit ook visueel b.v. een blad met mogelijkheden of stappenplannen in de blokkendoos.
En als laatste, gebruik kleine stapjes, liever in het begin kleine tijdsblokken dan ineens 1 groot tijdsblok en hou vol, geef niet te snel op en zeg niet te snel: ‘vandaag hoeft het niet’. Verandering vraagt altijd tijd.
Kun je hier meer hulp bij gebruiken? Neem contact op met Arian Lauryssen.
Bij Multidisciplinair Centrum Cura met vestigingen in Brasschaat en Zoersel ben je welkom voor begeleiding op maat aangeboden door een team van ervaren professionele hulpverleners.