Gamen en autisme in kinderen; Als ouder heb je misschien wel met een kind die de diagnose autisme heeft. Een kind dat zich vaak in een andere wereld bevindt, een wereld die kan worden verrijkt door games. Maar tegelijkertijd kan gamegedrag ook een uitdaging vormen. Hoe kun je als ouder het gamegedrag positief beïnvloeden en hier een gezonde balans in vinden? Ik ben Arian Lauryssen en in dit blog deel ik mijn visie over hoe nabijheid, duidelijkheid en concrete afspraken kunnen helpen bij het begeleiden van kinderen met autisme in hun gamegedrag.
Gamen en autisme: Wat speelt er achter het scherm?
Voor kinderen met autisme biedt gamen vaak een veilige haven. In de digitale wereld vinden ze structuur, voorspelbaarheid en controle, iets wat ze soms in het dagelijks leven moeilijk vinden. Maar gamen kan ook leiden tot overprikkeling, verslaving en sociale isolatie als er geen goede begeleiding is. Het is essentieel om als ouder te begrijpen wat er speelt achter het scherm.
Volgens verschillende studies ervaren kinderen met autisme vaak een intensere betrokkenheid bij games, wat kan leiden tot moeilijkheden bij het afstemmen op de realiteit. Het is dus belangrijk om aandacht te geven aan dit gedrag en te begrijpen waarom het zo aantrekkelijk kan zijn voor hen.
Nabijheid: Het belang van er zijn voor je kind
Mijn visie draait om nabijheid: een stevige relatie opbouwen met het kind, zonder over hun grenzen heen te gaan. Nabijheid is essentieel voor kinderen met autisme. Ze voelen zich vaak ongemakkelijk in sociale interacties, maar als ze voelen dat jij er voor hen bent, zelfs in hun digitale wereld, wordt de kans groter dat ze zich openstellen.
Een voorbeeld van nabijheid in het gamegedrag is samen met je kind spelen. Ga niet meteen in de rol van leraar of begeleider, maar wees een speler. Dit zorgt voor verbinding en je leert meteen wat hen zo boeit aan het spel. Maak het niet te beladen; het draait niet om controle, maar om het samen ontdekken van de spelwereld.
Ik kan mij voorstellen dat het mee spelen voor sommige ouders een stapje te ver is. Ga er dan in eerste instantie bij zitten, toon interesse, stel vragen, e.d.
Deze nabijheid helpt het vertrouwen tussen jou en je kind te versterken, waardoor ze regels en afspraken beter zullen aannemen.

Duidelijkheid: ‘Doe wat je zegt en zeg wat je doet’
Kinderen met autisme hebben vaak moeite met abstracte informatie of onduidelijke instructies. Daarom is duidelijkheid de sleutel. Wanneer je met je kind praat over gamen, wees dan duidelijk over wat je van hen verwacht. Wat zijn de doelen van het gamen? Wanneer is het tijd om het spel af te sluiten? Wat zijn de gevolgen van te veel schermtijd?
Een duidelijk voorbeeld is het stellen van een timer. Zeg tegen je kind: “Je mag nog een half uur spelen, en daarna sluiten we het spel af.” Zo creëer je voorspelbaarheid, wat rust geeft. Het is belangrijk om dit op een rustige, niet confronterende manier te doen. Een regel zoals deze maakt de overgang van game naar rust veel gemakkelijker en zorgt ervoor dat je kind weet wat er van hen verwacht wordt.
Afspraken: Structuur en verantwoordelijkheid
Afspraken zijn belangrijk. Kinderen met autisme voelen zich vaak veiliger wanneer ze weten wat ze kunnen verwachten. Het stellen van duidelijke afspraken over schermtijd, gamegedrag en andere dagelijkse activiteiten biedt structuur, waardoor je kind zich minder snel overweldigd voelt. Bijvoorbeeld: “Je krijgt schermtijd op weekdagen na school, maar niet langer dan 1 uur.” Dit zorgt voor balans en helpt hen om andere belangrijke zaken zoals schoolwerk en sociale interacties niet uit het oog te verliezen.
Als je merkt dat de afspraken regelmatig worden gebroken, is het belangrijk om consequent te zijn. Als je bijvoorbeeld een afspraak maakt dat het spel na 30 minuten stopt, dan is het belangrijk om niet toe te geven, hoe moeilijk dat ook kan zijn. Consequentie helpt bij het opbouwen van vertrouwen en het leren omgaan met grenzen.
Wetenschappelijke basis: De impact van structuur en begeleiding
Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen met autisme baat hebben bij gestructureerde activiteiten en duidelijke communicatie. Hierbij wordt het belang van duidelijke regels en verwachtingen voor kinderen met autisme benadrukt, vooral in het kader van digitale media. Kinderen kunnen beter hun gedrag sturen wanneer er heldere afspraken zijn, wat hen helpt bij het ontwikkelen van zelfregulatievaardigheden. Bovendien kunnen ze door jouw nabijheid en duidelijke communicatie leren hoe ze grenzen kunnen herkennen en respecteren, zowel in de digitale als de fysieke wereld.
Concrete Tips voor ouders
- Speel samen: Maak tijd om samen te spelen en leer wat je kind zo aantrekkelijk vindt in de gamewereld. Dit kan helpen om een band op te bouwen en te begrijpen waar de overprikkeling vandaan komt.
- Stel een timer in: Zorg voor duidelijke grenzen door een timer in te stellen wanneer je kind gamet. Zo weten ze wanneer de tijd om is.
- Wees consistent: Houd je aan de gemaakte afspraken. Dit biedt zekerheid en helpt je kind om zich aan regels te houden.
- Bied alternatieven: Als je merkt dat je kind zich vastbijt in een game, bied dan alternatieven zoals een ander hobby of sport die ze kan helpen om hun energie anders te richten.
- Stel een Game-schema op: Zorg ervoor dat je game-activiteiten van tevoren worden gepland en duidelijk worden gecommuniceerd aan je kind. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat ze 30 minuten per dag mogen spelen na schooltijd, of na het voltooien van een bepaalde taak. Dit helpt om overprikkeling te voorkomen en zorgt voor een balans tussen activiteiten.
- Gebruik Games als Leermomenten: Je kunt games gebruiken om sociale en communicatieve vaardigheden te oefenen. Spellen waarbij samenwerking vereist is, zoals puzzels of games met meerdere spelers, kunnen helpen om sociale interacties te verbeteren. Bespreek samen wat er in het spel gebeurt, stel vragen zoals “Waarom denk je dat die persoon dat doet?” en laat je kind nadenken over hun eigen gedrag en keuzes in het spel.
- Kies de Juiste Games: Niet alle games zijn geschikt voor kinderen met autisme. Kies spellen die hen niet alleen uitdagen, maar ook helpen om hun vaardigheden te ontwikkelen. Games die visuele stimulatie bieden, zoals bouwspellen (bijv. Minecraft) of eenvoudige strategie games, kunnen goed aansluiten bij hun interesses.
- Begrijp Frustraties: Het is belangrijk om te begrijpen dat kinderen met autisme soms moeilijkheden ervaren bij het reguleren van emoties, vooral wanneer ze vastlopen in een game. Het is dan belangrijk om geduldig te zijn en ze aan te moedigen om op een rustige manier met frustraties om te gaan. Samen bespreken wat er misgaat in het spel kan hen helpen om zelf oplossingen te vinden en stress te verlagen.
Tijd voor actie: Wil je hier nog meer over weten?
Wil je samen werken aan het gamegedrag van je kind en ze helpen om een gezonde balans te vinden? Neem contact op om een afspraak te maken en ontdek hoe ik je kan helpen om het gamegedag van je kind weer in balans te brengen.
Bezoek deze link en vul het formulier in om een gesprek in te plannen.
Door deze aanpak te volgen, help je je kind niet alleen in hun digitale wereld, maar geef je ze ook de tools om succesvol te navigeren in de echte wereld. Gamen kan positief zijn, mits het met de juiste begeleiding en structuur gebeurt. Je hebt de kracht om dit te sturen!