Trauma is een overweldigende gebeurtenis of ervaring die ernstige emotionele schade en stress veroorzaakt. Het gaat voornamelijk over controleverlies. Wanneer je het gevoel hebt dat je niets kon doen maar moest ondergaan kan men van trauma spreken. Dit kan zowel fysiek als psychologisch zijn en kan langdurige negatieve effecten hebben op het welzijn van een persoon.
In de psychologie spreekt men van Trauma met een grote T. zoals bijvoorbeeld: natuurrampen, oorlog, geweld, misbruik, ongeval of een andere schokkende gebeurtenis. Dit zijn duidelijke grote gebeurtenissen die impact hebben op het leven van mensen. Maar men heeft ook trauma met een kleine “t”: een ruzie, een relatiebreuk, … Trauma moet niet altijd nefast zijn. Als je voldoende weerbaar bent, je het gevoel hebt dat je er kan over spreken en met de emoties weg kan hoeft dit geen grote gevolgen te kennen. Als er te weinig dragende factoren zijn kan het wel leiden tot intense angst, machteloosheid, woede en verdriet.
Belangrijke symptomen van trauma kunnen zijn: herbelevingen van de gebeurtenis, nachtmerries, vermijding van herinneringen of situaties die ermee te maken hebben, hyperalertheid, prikkelbaarheid, slaapproblemen en psychische problemen zoals depressie en angststoornissen.
Hoe kan je met trauma omgaan?
Als we als mens tegen moeilijkheden aan lopen proberen we hier zo goed mogelijk mee om te gaan. Dit kan door middel van copingstrategieën. Copingstrategieën zijn gedachten die we hanteren of gedrag dat we gaan stellen om de last van iets ingrijpends dragelijker te maken en overweldigende gevoelens te hanteren.
Enkele helpende strategieën om met trauma om te gaan..
- Zoek sociale steun: Praat met vrienden, familieleden of professionals over je ervaringen en gevoelens. Het delen van je verhaal kan helpen bij het verwerken van trauma.
- Vermijd negatieve copingmechanismen: Vermijd zaken als alcohol- of drugsgebruik, excessief eten, roken, of andere destructieve gewoonten die tijdelijke verlichting bieden maar de problemen uiteindelijk verergeren.
- Zoek professionele hulp: Een getrainde professional zoals een psychotherapeut of klinisch psycholoog kan je helpen bij het verwerken van trauma door je er stapsgewijs aan bloot te stellen en de vermijding te doorbreken. Opgelet, ook piekeren over een gebeurtenis is een vermijdingsstrategie. Zolang we kunnen denken moeten we niet voelen.
- Self-care: Neem de tijd om voor jezelf te zorgen en doe activiteiten die je helpen ontspannen, zoals meditatie, yoga, sporten, of hobby’s die je plezier geven.
- Onderwijs jezelf: Leer meer over trauma en de effecten ervan, zodat je beter begrijpt wat je doormaakt en wat je kunt doen om te herstellen. Een goed boek is traumasporen van Bessel Van Der Kolk.
Houd er rekening mee dat copingstrategieën persoonlijk zijn en dat niet elke strategie voor iedereen even effectief kan zijn. Het kan nuttig zijn om met een professioneel hulpverlener aan de slag te gaan om te bepalen welke copingstrategieën het meest helpend zijn voor jou.
Het ervaren trauma kan niet worden gewist maar moet plaats krijgen in jouw verhaal zonder dat het jou triggert op onvoorspelbare momenten. Je kan er dan aan terug denken en erover praten maar voelt niet meer de intense emotie die ermee gepaard ging. Het trauma is dan verwerkt en we vinden rust in de situatie.
Wat als je zelf niet verder komt?
Als trauma je leven begint te beheersen, is het belangrijk om hulp te zoeken. Er zijn verschillende soorten hulpverlening beschikbaar:
- Therapie: Psychotherapie, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) of EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), brainspoting kan zeer effectief zijn bij het behandelen van trauma. Een getrainde therapeut kan je begeleiden bij het verwerken van je trauma en het ontwikkelen van gezonde copingmechanismen.
- Ondersteuningsgroepen: Sluit je aan bij een ondersteuningsgroep voor mensen die soortgelijke trauma’s hebben meegemaakt. Het delen van ervaringen met anderen kan geruststellend en helend zijn.
- Medicatie: In sommige gevallen kan medicatie worden voorgeschreven om symptomen van trauma te verminderen, zoals angst of depressie. Bespreek dit met een psychiater of huisarts.
- Klinische beoordeling: Een klinische beoordeling door een klinisch psycholoog kan nuttig zijn om de ernst van het trauma en de veerkracht van een individu te bepalen. Hierdoor kan bepaald worden welke vorm van hulpverlening het meest geschikt is.
Het is belangrijk om te onthouden dat professionele hulpverleners ervaring hebben in het omgaan met trauma en de symptomen ervan. Het is nooit te laat om hulp te zoeken en te werken aan herstel.
Als je op zoek bent naar persoonlijke ondersteuning, raadpleeg dan een professioneel hulpverlener in de geestelijke gezondheidszorg, zoals een psychotherapeut of klinisch psycholoog. Je kan hiervoor terecht bij de hulpverleners van Multidisciplinair Centrum Cura te Zoersel of Brasschaat. Kijk hier voor meer info.
